ห้องสมุดดิจิทัลชีอะฮ์อิสลาม

รากฐานที่ 21 : ความสัมพันธ์ระหว่างความก้าวหน้าและความล้าหลังของประชาชาติขึ้นอยู่กับความเชื่อและจริยะของประชาชาตินั้น ความก้าวหน้าและความล้าหลังของประชาชาติหนึ่งประชาชาติใดล้วนมีต้นกำเนิดมาจากสาเหตุและตัวแปรภายในที่ส่วนมากขึ้นอยู่กับความเชื่อและ   จริยะของประชาชาตินั้น และสิ่งที่ตามมาก็คือตัวของพวกเขาก็ปฏิบัติไปตามครรลองที่ว่านั้น ประกอบกับตัวแปรภายนอกบางประการ ด้วยรากเหง้านี้เองที่ไม่เกิดความย้อนแย้งกับเรื่องปฐมเหตุของ “เกาะฎอเกาะดั้ร” (การลิขิตสภาวะแห่งพระเจ้า) เพราะรากเหง้าเช่นนี้ (ผลแห่งพฤติกรรมของประชาชาติในภาพรวม) ก็ถือว่าเป็น “ตัวจำแลงการลิขิตสภาวะแห่ง      พระเจ้า” นั่นเอง หมายความว่า พระประสงค์ของพระเจ้าในภาพรวมย่อมเกี่ยวข้องกับการที่ประชาชาติทั้งหลายสร้างครรลองของตน ดังเช่นการที่สังคมได้จัดการให้เกิดความสัมพันธ์ทางสังคมที่วางอยู่บนพื้นฐานของความยุติธรรมนั้นก็จะได้รับชีวิตที่ดีงาม มั่นคง และสภาพของประชาชาติที่ได้จัดการให้เกิดความสัมพันธ์ทางสังคมในลักษณะที่ตรงกันข้ามก็จะได้แต่สิ่งที่เลวร้าย และสภาพของประชาชาตินั้นก็จะเสื่อมทรุด รากเหง้านี้เอง ตามคำนิยามของอัลกุรอานถูกเรียกว่าเป็น...

รากฐานที่ 16 : มนุษย์เป็นสิ่งถูกสร้างที่มีความพร้อมสำหรับการขัดเกลาและการฟูมฝัก เมื่อสภาวธรรมอันบริสุทธิ์ของมนุษย์ (ฟิฏเราะฮ์) ยังไม่ถูกทำลายด้วยปัจจัยภายนอก, มนุษย์ก็มีความพร้อมอย่างสมบูรณ์แบบต่อการเลือกทำดีและละชั่ว และมีความสามารถที่จะดำเนินไปในเส้นทางแห่งการได้รับการนำทางสู่ความผาสุก, อัลกุรอานกล่าวว่า فَقُلْ‭ ‬هَل‭ ‬لَّكَ‭ ‬إِلَىٰ‭ ‬أَن‭ ‬تَزَكَّىٰ‭ ‬وَأَهْدِيَكَ‭ ‬إِلَىٰ‭ ‬رَبِّكَ‭ ‬فَتَخْشَىٰ‭ ‬﴿النازعات‭ :  ‬﴾ ให้กล่าว (แก่เขา) ว่า “ท่าน...

รากฐานที่ 11 : การมีอยู่เป็นระบอบอันสมบูรณ์แบบ ระบอบแห่งการสร้างสรรค์ที่มีอยู่นี้คือระบอบที่สมบูรณ์แบบและงดงามที่สุด, เครื่องมือของการมีอยู่ถูกสร้างมาในรูปลักษณ์ที่ดีที่สุด ที่ไม่อาจจินตนาการถึงความสมบูรณ์แบบและความดียิ่งไปมากกว่านี้ ทุกสรรพสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นมาโดยอัลลอฮ์ (ซุบฮานะฮูวะตะอาลา) นั้นมีความสวยงามและสมบูรณ์ในตัวของมันเอง ถึงแม้ว่าเรายังไม่อาจจินตนาการหรือเข้าใจถึงความสมบูรณ์แบบของมันได้ก็ตาม เพราะความจำกัดทางปัญญาของเราในฐานะมนุษย์นั่นเอง อัลกุรอานกล่าวในเรื่องนี้ว่า, الَّذِي‭ ‬أَحْسَنَ‭ ‬كُلَّ‭ ‬شَيْءٍ‭ ‬خَلَقَهُ‭ ... ‬﴿السجدة‭ : ‬٧﴾ ผู้ซึ่งทรงสร้างทุกสรรพสิ่งอย่างสวยงามยิ่ง ... (อัซซัจญ์ดะฮ์ / 7) หลักฐานทางปัญญาก็สนับสนุนเรื่องดังกล่าว เพราะการกระทำของผู้กระทำย่อมต้องเหมาะสม-ในด้านความสมบูรณ์และความบกพร่อง-กับสิ่งที่ผู้กระทำสิ่งนั้น...

รากฐานที่ 6 : สิ่งที่มีอยู่ทุกชนิดล้วนเป็นสิ่งถูกสร้างของอัลลอฮ์ (ซุบฮานะฮูวะตะอาลา) “สิ่งที่มีอยู่”-ทุกสิ่งที่มิใช่อัลลอฮ์-เป็นสิ่งถูกสร้างของอัลลอฮ์ (ตะอาลา), การดำรงอยู่ของสิ่งนั้นเป็นสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้องและสัมพันธ์กับอัลลอฮ์, ไม่มี “สิ่งดำรงอยู่” ใด ๆ ไม่ต้องพึ่งพิงองค์ผู้ทรงสัจจะ แม้สักวินาทีเดียว, ความหมายของคำกล่าวของเราที่ว่า “สิ่งที่มีอยู่เป็นสิ่งถูกสร้างของอัลลอฮ์” นั้น ก็คือ “สิ่งที่ดำรงอยู่” นั้นถูกสร้างโดยเจตนารมณ์ของอัลลอฮ์และพระประสงค์ของพระองค์, ความสัมพันธ์ของสิ่งนั้นกับอัลลอฮ์มิใช่เป็นไปในลักษณะบุตร (ผู้ถูกกำเนิด) และบิดา (ผู้ให้กำเนิด) แต่อย่างใด...

ส่วนที่ 1 หลักการของทัศนะอิสลามในเรื่องสิ่งที่มีอยู่ มนุษย์ และการมีชีวิต   รากฐานที่ 1 : แนวทางการทำความรู้จัก (หรือรับรู้) อิสลามช่วยให้ (มนุษย์ทุกคน) รู้จักสรรพสิ่งและเข้าถึงความจริงตามหลักศาสนาด้วยเครื่องมือ 3 ชนิด พร้อมกับถือว่า แต่ละชนิดนั้นมีขอบเขตแห่งการรับรู้เป็นการเฉพาะ, เครื่องมือเหล่านี้ก็คือ 1. การสัมผัส, ประสาทสัมผัสที่สำคัญที่สุด ก็คือ การฟังและการมองเห็น 2. การใช้ปัญญาไตร่ตรอง, สามารถใช้ค้นหาความจริงได้ในขอบเขตจำกัดและเฉพาะอย่าง โดยทั่วไปแล้วใช้ในเรื่องพื้นฐานเป็นการเฉพาะ 3. การดลวะห์ยู, เป็นสื่อสร้างความสัมพันธ์พิเศษระหว่างมนุษย์กับโลก...

ในการเข้าใจปรัชญาอิสลามการรับรู้ในศาสตร์ด้านเทววิทยาอิสลามถือว่ามีส่วนสำคัญเป็นอย่างยิ่ง เพราะการจะเข้าใจปรัชญาอิสลามโดยไม่มีความรู้ใดๆ เกี่ยวกับเทววิทยาอิสลามย่อมขาดความสมบูรณ์ เพราะการพัฒนาในด้านความคิดเกี่ยวกับปรัชญาอิสลามนั้นส่วนหนึ่งได้มาจากการวิพากษ์ของบรรดานักเทววิทยา ตลอดระยะเวลาของประวัติศาสตร์ความคิดในโลกอิสลามระหว่างนักปรัชญาอิสลามกับนักเทววิทยาอิสลามมีความขัดแย้งทางความคิดอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งมีการโต้ตอบกันอยู่เสมอโดยที่ความสำคัญในเรื่องนี้จะพบเจอได้ในบทต่อๆ ไปของหนังสือเล่มนี้ ฉะนั้นในบทนี้จึงนำเสนอศาสตร์ด้านเทววิทยาอิสลามอย่างพอสังเขปเพื่อสร้างความเข้าใจให้ถูกต้องในการศึกษาต่อไป ความจำเป็นในการแยกแยะขอบเขตระหว่างศาสตร์ หนึ่งในปัญหาและอุปสรรคของผู้ที่ทำการศึกษาปรัชญาอิสลามก็คือไม่สามารถที่จะแยกแยะประเด็นปัญหาที่อยู่ภายใต้ปรัชญาอิสลามกับศาสตร์อื่นได้อย่างชัดเจน และบางครั้งสำหรับนักวิชาการเองก็ยังเกิดความสับสน เนื่องจากว่าประเด็นปัญหาที่มีอยู่ในปรัชญากับประเด็นปัญหาที่มีอยู่ในศาสตร์อื่นนั้นมีความคล้ายคลึงกันเช่นเรื่องที่เกี่ยวกับพระเจ้า เพราะนอกจากปรัชญาแล้วยังมีศาสตร์อื่นที่ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพระเจ้าอีกเช่นกัน เช่น เทววิทยาอิสลามกับรหัสยนิยมภาคทฤษฎี ฉะนั้นจึงมีอยู่สามศาสตร์ด้วยกันเป็นอย่างน้อยที่ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพระเจ้า และเพื่อที่จะให้เห็นความชัดเจนถึงขอบเขตของแต่ละศาสตร์จึงจำเป็นที่จะต้องแยกแยะขอบเขตของศาสตร์เหล่านี้ให้ออกจากกันก่อน นอกจากนี้การศึกษาในศาสตร์ด้านเทววิทยาอิสลามกับรหัสยนิยม ภาคทฤษฎีมีส่วนในการสร้างความเข้าใจต่อปรัชญาอิสลามได้เป็นอย่างดีเพราะการพัฒนาในด้านความคิดเกี่ยวกับปรัชญาอิสลามส่วนหนึ่งได้มาจากการวิพากษ์ของบรรดานักเทววิทยาอีกส่วนหนึ่งก็ได้รับมุมมองอันลึกซึ้งที่มาจากรหัสยนิยมภาคทฤษฎีอีกด้วย ซึ่งในบทนี้เราจะนำเสนอและเปรียบเทียบระหว่างปรัชญาอิสลามกับเทววิทยาอิสลามก่อนและในบทต่อไปจะเปรียบเทียบระหว่างปรัชญาอิสลามกับรหัสยนิยมภาคทฤษฎี ทั้งนี้ในบทที่ผ่านมาได้นำเสนอเกี่ยวกับอภิปรัชญาไปบ้างแล้วฉะนั้นในบทนี้จึงขอนำเสนอเทววิทยาอิสลามในเบื้องต้นก่อนดังนี้ เทววิทยาอิสลาม เทววิทยา (Theology) หมายถึงวิชาที่ว่าด้วยพระเจ้าและความสัมพันธ์ระหว่างพระเจ้ากับมนุษย์ ซึ่งในศาสนาที่เชื่อในพระเจ้าใช้ศาสตร์นี้ในการอธิบายความเชื่อศรัทธาของตน ใช้เหตุผลและปัญญาในการถกเถียงเพื่อทำความเข้าใจอีกทั้งยังใช้ปกป้องการกล่าวโต้วิจารณ์ เช่น เทววิทยาศาสนาคริสต์ (Christian...

ปรัชญาอิสลาม หมายถึงศาสตร์ที่เน้นการค้นหาความจริงเกี่ยวกับชีวิต มนุษย์ และจักรวาล ผ่านกรอบความคิดอิสลามที่ให้ความสำคัญกับการใช้ปัญญาและเหตุผล โดยมีคัมภีร์อัลกุรอานเป็นแนวทางในการพิจารณาและไตร่ตรอง.

ค้นพบความสมบูรณ์แบบของศาสนาอิสลามที่เน้นสติปัญญาและเหตุผล ผ่านมุมมองทางปรัชญาอิสลามที่ยาวนานกว่า 14 ศตวรรษ ในหนังสือทรงคุณค่า "ท่องโลกปรัชญาอิสลาม" โดยเชคกอซิม อัสการี พร้อมทั้งตอบคำถามเกี่ยวกับบทบาทของปรัชญาอิสลามในประวัติศาสตร์และความสำเร็จในโลกวิชาการ ตลอดจนการเปรียบเทียบกับปรัชญากรีกและตะวันตก

ค้นพบความสมบูรณ์แบบของศาสนาอิสลามที่เน้นสติปัญญาและเหตุผล ผ่านมุมมองทางปรัชญาอิสลามที่ยาวนานกว่า 14 ศตวรรษ ในหนังสือทรงคุณค่า "ท่องโลกปรัชญาอิสลาม" โดยเชคกอซิม อัสการี หนังสือเล่มนี้เป็นการรวบรวมความรู้จากตำราอาหรับและฟาร์ซี พร้อมทั้งตอบคำถามเกี่ยวกับบทบาทของปรัชญาอิสลามในประวัติศาสตร์และความสำเร็จในโลกวิชาการ ตลอดจนการเปรียบเทียบกับปรัชญากรีกและตะวันตก